6 października w Kartuzach uroczyście obchodzimy Dzień Patrona Kartuz, św. Brunona, założyciela zakonu Kartuzów. Kolegiata pw. NMP, najciekawszy zabytek kartuski z XIV wieku jest kościołem poklasztornym zakonu Kartuzów.
Oto krótka historia patrona Kartuz:
Święty Brunon urodził się w zamożnej rodzinie w Kolonii, w Niemczech około 1030 r. Zdobył gruntowne wykształcenie. Początkowo uczył się w Kolonii oraz w szkole katedralnej w Reims, we Francji, a potem w Tours, gdzie jego nauczycielem był mistrz Berengariusz, wyjaśniający w racjonalny sposób prawdy wiary.
W roku 1048 Brunon powrócił do Kolonii,gdzie został kanonikiem przy kościele św. Kuniberta. Ok. roku 1055 przyjął święcenia kapłańskie. Tamże przez 20 lat prowadził szkołę katedralną, wychowując i kształcąc wiele wybitnych postaci tamtych lat.
W roku 1075 arcybiskup Reims mianował Brunona swoim kanclerzem. W 1080 roku Brunon wystąpił przeciw arcybiskupowi z powodu podejrzeń o handel godnościami kościelnymi. Wówczas stracił urząd, majątek i musiał opuścić miasto. Wrócił do Reims., gdzie zaproponowano mu biskupstwo; którego nie przyjął. Wraz z ze swymi przyjaciółmi i uczniami udał się do opactwa cystersów w Seche-Fontaine, a potem do Grenoble, gdzie urzędował św. Hugo, także jego uczeń. Hugo przyjął swojego mistrza, a jako biskup oddał mu w posiadanie odległą o 24 kilometry od Grenoble pustelnię, zwaną Kartuzją. Od roku 1084 Bruno tam zamieszkał, organizując budowę kościoła i klasztoru. Klasztor był systematycznie rozbudowywany. Nazwano tą siedzibę „Wielka Kartuzja” (La Grande Chartreuse). Kartuzja stała się miejscem, gdzie rozpoczął swą działalność zakon Kartuzów.
W 1088 r. papież Urban II, który był uczniem Brunona, powierzył mu stanowisko swego doradcy. Brunon wraz z grupą zakonników przeniósł się do Rzymu. Niestety, w tym czasie Rzym został zajęty przez przeciwnika Urbana, antypapieża, Klemensa. Urban wraz z Brunonem uciekli z Rzymu pod opiekę króla Normanów, Rogera. Papież Urban II był inicjatorem wypraw krzyżowych. Z inicjatywy Urbana II i króla Rogera Brunon założył nową kartuzję w La Torre, w Kalabrii. Teren pod budowę nowego klasztoru został ofiarowany zakonnikom przez króla Rogera i arcybiskupa Calabrii. Nowy klasztor wybudowano w 1092 roku. Kalabyjska Kartuzja istnieje tam do dziś. Św. Brunon umarł 6 października 1101 r w San Stefano in Bosco, w filii klasztoru Kartuzów, gdzie go pochowano.
W roku 1513 znaleziono zwłoki Brunona. Były nienaruszone. Obecnie kości Brunona znajdują się w trumience wraz z relikwiami jego następcy. Św. Brunon był pierwszym Kartuzem i pozostał patronem Kartuzów, a także Kartuz.
W ikonografii św. Brunon przedstawiany jest w białym habicie kartuzów. Jego atrybutami są: gałązka oliwna, globus, krzyż, mitra i pastorał u stóp, palec przy ustach, czaszka.
W Kartuzach imieniem Brunona nazwano plac, przy skrzyżowaniu ulic, 3 Maja, Klasztornej i Jeziornej. Od strony ulicy Klasztornej wybudowano kapliczkę poświęconą Świętemu.
Obecnie istnieje 19 zakonów Kartuzów w Europie, USA, Ameryce Łacińskiej i Korei Południowej, są one schonieniem dla około 370 mnichów. Ponadto funkcjonuje pięć zakonów żeńskich we Francji, Włoszech i Hiszpanii, w których żyje około 75 zakonnic.
Kartuzi poszukują Boga w samotności i na trzech różnych poziomach: odizolowania od świata, życia we własnej celi oraz duchowej samotności lub, jak nazywają to mnisi, „samotności serca”. Zakonnicy opuszczają klasztor raz w tygodniu w czasie spaceru, podczas którego mogą rozmawiać.
Mieszkaniem zakonników były domy nazywane eremami. Na terenie kartuskiej siedziby zakonu do dnia dzisiejszego przetrwał ostatni erem.
Fotografie przedstawiają widok na teren kolegiaty i erem od strony zachodniej.
Mnisi z La Grande Chartreuse pozostawili pamiątkę – przepis na „eliksir długowieczności” pochodzący z 1605 roku. Receptura składała się z ponad 130 składników i była tak skomplikowana, że kartuskim aptekarzom zajęło 100 lat zanim wyprodukowali pierwszy likier. Do dzisiejszego dnia trunek jest produkowany na bazie ziół, kwiatów, przypraw i korzeni zalanych alkoholem, a znany jako likier Chartreuse.
W Monaster de la Grande Chartreuse nadal toczy się życie zakonne Kartuzów.
W kartuskim Muzeum można sprawdzić, jak wyglądał habit mnicha.
Niektóre miejscowości, siedziby klasztoru zakonu Kartuzów,
tzw. Kartuzje:
Kartuzy, woj. pomorskie
Grabowo, woj. zachodniopomorskie
okolice Legnicy
Gidle k. Radomska
Bereza Kartuska, teren Białorusi
Chartreuse, k. Grenoble, Francja
Frankfurt nad Odrą, Niemcy
Czerwony Klasztor, Słowacja
Pleteje, Słowenia
Żice, Słowenia
Sierra San Bruno – Kalabria, Włochy
Garegnano k. Mediolanu, Włochy
Certosa di Pavia, Włochy
Valldemosa, Hiszpania
Grenada, Hiszpania
Cartuja Miraflores de Burgos, Hiszpania
Monaster Cartuja Sevilla, Hiszpania
Londyn, Anglia
Kartause Gaming, Austria
Aggsbach, Austria
Valsainte,Szwajcaria
http://szwajcaria-kaszubska.pl/kaszuby/spolecznosc/item/949-bruno
W poniedziałek, 7 października 2024, w Kartuzach odbędą się uroczystości z okazji dnia patrona miasta – świętego Brunona. Zgodnie z tradycją, przedstawiciele władz samorządowych, uczniowie gminnych szkół, członkowie instytucji i różnych organizacji złożą kwiaty przed kapliczką św. Brunona i wezmą udział w uroczystej Mszy Świętej w Kolegiacie.
Św. Brunon jest patronem Kartuz od 22 lat. Jego wspomnienie w kalendarzu liturgicznym przypada na 6 października, jednak obchody odbędą się dzień później, 7 października. Wydarzenie to ma wymiar zarówno religijny, jak i symboliczny. Corocznie z tej okazji przedstawiciele władz samorządowych, szkół, instytucji i organizacji działających na terenie Kartuz, spotykają się pod kapliczką patrona i na uroczystej Mszy Św. w Kolegiacie.
Odpustowa Msza Św. pod przewodnictwem biskupa pelplińskiego Ryszarda Kasyny rozpocznie się o godz. 11.